GRESHAM’S LAW
Het is een interessante oefening om de wet van Gresham over geld toe te passen op de Bitcoin. Gresham’s wet gaat over de wisselwerking van goed geld en slecht geld als betaalmiddel. De wet stelt dat slecht geld uiteindelijk het gezond geld uit het betalingsverkeer drijft. Dit kan gebeuren wanneer het slechte geld overgewaardeerd is ten opzichte van het ondergewaardeerde goede geld. Mensen zullen uiteindelijk het slechte geld zo snel mogelijk willen uitgeven, terwijl ze het goede geld sparen. Goed of gezond geld is in feite echt geld zoals het behoort te zijn. Gezond geld behoudt de koopkracht.
Hoewel de wet is vernoemd naar een Engelse bankier, Thomas Gresham, is deze al bekend zolang er gebruikt wordt gemaakt van edelmetaal in muntgeld. Muntontwaarding vond plaats doordat munten werden aangemengd met een goedkoper materiaal. Dergelijke vervalsing van de muntwaarde werd in vroeger eeuwen toegepast door de muntslagers van overheden als een geniepige besparingsmaatregel. Volgens de wet van Gresham zullen producenten en consumenten dit verschil in intrinsieke waarde snel opmerken. De zuivere munten werden opgespaard, het slechte geld werd zo snel mogelijk uitgeven; daardoor verdween het goede geld uit het betalingsverkeer. Aangezien het gebruik van de termen slecht en goed niet erg handig is, zouden we een onderscheid kunnen maken zoals Mike Maloney die maakt in de video hieronder:
Een valuta (het huidige fiat geld) is een ideaal, transactiemiddel maar beschermt niet de koopkracht. Geld beschermt de koopkracht en was voorheen altijd afgedekt met goud. Goud wordt niet meer gebruikt, het proces van muntontwaarding vindt nu plaats via een omweg: inflatie. Slecht geld (fiat valuta) verliest op termijn zijn koopkracht door inflatie.
Laten we eens een concreet voorbeeld nemen bij het gebruik van een biljet van 100 dollar en 1 gouden Double Eagle munt. De nominale waarde (valor impositus) van deze gouden munt is bij de wet erkend en representeert een waarde 20 dollar. Niemand zal deze gouden munt uitgeven voor het kopen van 20 dollar aan boodschappen aangezien de intrinsieke edelmetaal waarde (bonitas intrinseca) boven de 1200 dollar ligt. Vandaar deze gouden munten niet in het normale betalingsverkeer circuleren en gebruikt worden voor het kopen van boodschappen.
In onze hedendaagse samenleving moeten er even opletten dat geld uiteindelijk een gestandaardiseerde en gelijkwaardige rekeneenheid en object van ruil waarde is. Het moet bovendien een betrouwbaar oppot middel zijn die waardevast is en daardoor de koopkracht zo veel mogelijk beschermt. Vandaar dat het ook fiduciair geld wordt genoemd waarbij de waarde en vertrouwen uiteindelijk werd vastgepind aan een objectieve maatstaf: goud.
Dit was ook het geval toen de Federal Reserve de Double Eagle in de periode van 1913-1933 een waarde van 20 dollar toekende. Inderdaad, voor 20 dollar kon je in deze periode deze gouden munt kopen, maar de intrinsieke edelmetaal waarde (bonitas intrinseca) was toen der tijd wel lager. In feite heeft geld altijd twee waarde eenheden: de nominale en de reële waarde. De reële waarde representeert productie- en materiaalkosten. Op dit moment ziet het plaatje er ongeveer zo uit voor de gouden munt:
- $20 double eagle gouden munt; nominale waarde = $20
- $100 bankbiljet; nominale waarde= $100
- Het zijn de waarde eenheden die dit geld heeft vanwege de toegekende nominale waarde door de overheid.
- $20 double eagle gouden munt; reële waarde = ongeveer $1200 vanwege de ons van goud in de munt.
- $100 bankbiljet; reële waarde = rond $0.13 per biljet om het te produceren op een mooi papiertje en een geldpers.
Dus, het is belangrijk om deze twee verschillende waarde eenheden van elkaar te onderscheiden. De nominale waarde die door de overheid wordt toegekend aan geld en de reële waarde op basis van een materiaal. Toen de Amerikaanse Dollar nog verbonden was aan de gouden standaard was dit een edelmetaal.
De Amerikaanse Dimes die voor 1964 waren gemaakt werden uit de circulatie gehaald en vervangen door zink aangezien de reële waarde omhoog ging. Een zilveren dime had een nominale waarde van 0.10 Dollar, terwijl de reële zilver waarde 1 Dollar werd. Iedereen die hier van bewust was ging de zilveren dimes sparen en de nieuwe zink dimes uitgeven.
Sinds de Nixon Shock in 1973 toen de Amerikanen plotseling de gouden standaard loslieten, heeft fiduciair of fiat geld (bijna) geen intrinsieke waarde meer en bestaat vooral als digitale nummers op de digitale grootboeken van de banken. De waarde wordt nu ontleent aan het wetboek en de belastingwetgeving. De waarde van fiat geld is afhankelijk van de overheid en de nationale economie waarover deze invloed heeft. Wanneer het misgaat met de economie en de schulden te groot worden, zal het vertrouwen voor het geld afnemen. Beleggers in obligaties en in de Forex markt zullen posities afbouwen waardoor er een geld- of schuldencrisis kan ontstaan. Het vertrouwen in de monetaire stabiliteit van het geld neemt af en zal tot devaluaties leiden. Beleggers verkopen de lokale valuta voor een ander betrouwbaarder alternatief.
De koopkracht van de lokale valuta gaat verloren en in het ergste geval zal het land met hyperinflatie te maken krijgen wanneer de digitale geldpers van de overheid op volle toeren draait. De snelheid van de geldcirculatie neemt enorm toe aangezien iedereen zal proberen om het slecht geworden vertrouwensgeld zo snel mogelijk te verkopen voor een andere betrouwbare valuta of gewoonweg voedsel. Binnen ontwikkelde en ontwikkelingslanden is de andere valuta bijna altijd de Amerikaanse Dollar geweest. Kapitaalrestricties moeten de schade zoveel mogelijk beperken. Het zal niet uiteindelijk niet meer mogelijk zijn om de slechte valuta om te wisselen voor een goede buitenlandse valuta. Iedereen zit nu vast in de slechte valuta en het spaarvermogen van de lokale bevolking wordt weggevaagd.
Gresham’s law en de Bitcoin?
Vanuit de lens van Gresham’s wet is het zeer moeilijk om vast te stellen of de Bitcoin een te hoge of te lage waarde heeft. De waarde wordt bepaald door een vrije marktwerking binnen op dit moment een kleine sentimentele kapitaalmarkt. Binnen minuten kan het sentiment bij speculanten omslaan en kan de Bitcoin koers omhoog knallen of naar beneden vallen. Deze jonge speculatieve ontwikkelingsfase van de Bitcoin kapitaalmarkt zal overgaan naar een meer volwassen kapitaalmarkt naarmate meer en meer mensen en bedrijven zich gaan bezighouden met Bitcoin en de crypto’s in het algemeen. Bitcoin en de hele crypto finance eco-systeem zal meer en meer kapitaal aantrekken naar mate deze nieuwe technologische sector zich positief ontwikkeld. Hoe meer mensen en bedrijven betrokken zijn bij het bouwen en investeren in deze sector hoe groter de kapitaalmarkt wordt en daardoor minder sentimenteel en volatiel. Professionele beleggingsinstrumenten zoals Bitcoin ETN’s, ETF’s en Futures zullen ook voor meer prijsstabiliteit zorgen.
Er zijn andere meetinstrumenten waarbij je een idee krijgt of Bitcoin een te hoge of te lage waarde heeft. We kunnen transactievolumes meten, de relatieve kosten van de Bitcoin mining industrie, de adoptie en acceptatie graad, het aanbod, Bitcoin wallet installaties en actieve nodes binnen het netwerk etc. Het aanbod is zeer gelimiteerd en is niet elastisch. De bitcoins worden minder en minder in omloop gebracht door de Bitcoin mining industrie. Het is een kapitaalintensieve industrie en het is duur om bitcoins te delven. Het er is in dit opzicht niet veel verschil met de operaties van de reguliere mijnbouw industrie van goud, zilver, koper, olie etc. Er wordt veel geld geïnvesteerd in de Bitcoin mijnbouw industrie door durfkapitalisten. Door de ingebakken economische werking van de Bitcoin, heeft het zin om Bitcoins te sparen en een Bitcoin vermogen op te bouwen. Bovendien, Bitcoin is een onkraakbaar globaal gedistribueerd netwerk binnen het internet. Het representeert de snelst groeiende open economie, buiten de invloed van overheden en lokale fiat valuta’s. Fiat valuta’s zijn verbonden aan nationale overheden en grenzen. De waarde is relatief en helaas gecorreleerd aan een op schuld gebaseerde economische groei waarbij de prioriteit ligt bij het inleven houden van het internationale bankensysteem die gedurende de laatste crisis met behulp van enorme staatsschulden het maar net heeft overleefd. De monetaire geschiedenis leert ons dat fiat geld experimenten op basis van schuldcreatie met behulp van een ongelimiteerde geldpers en fractioneel bankieren geen goed einde hebben. De problemen van de financiële crisis van 2008 zijn nog niet opgelost. We hebben uiteindelijk enorme too-big to fail zombiebanken gecreëerd zoals de Deutsche Bank. Hoelang kan dit systeem zich nog handhaven zonder hyperinflatie?
Hoe meer mensen zich bewust zullen worden van deze feiten en te maken zullen krijgen met verdere devaluaties, hoe meer mensen gaan kijken naar veiligere, werkende alternatieven zoals de Bitcoin. Een scenario van hyperbitconization is niet meer uit te sluiten waarbij de wet van Gresham in het voordeel van Bitcoin zal werken voor elke lokale fiat valuta die te maken krijgt met versnelde devaluaties en hyperinflatie. Bitcoin zou dan uiteindelijk een nieuwe wereldreservemunt worden en een Bitcoin standard ligt dan in het verschiet. Zolang zijn we nog niet.
Het zal in komende jaren zeer interessant zijn om te zien hoe Bitcoin zal worden omarmd in onderontwikkelde landen die te maken krijgen met een valuta crisis zoals Venezuela.
Gerelateerde artikels: