Bretton Woods 3 en de dageraad van een nieuwe multipolaire wereldorde
Het jaar 2024 zal de verdere ontwikkeling van een multipolaire wereldorde versterken. Wat is de betekenis van een multipolaire wereldorde en wat houdt dit in voor de wereldeconomie en het financiële systeem?
Er is een nieuwe Bretton Woods 3 orde onder leiding van China onder ontwikkeling. Geopolitiek zal nu alles bepalend worden waarbij de acties van regeringsleiders veel belangrijker worden dan het monetaire beleid van centrale banken. Dit komt doordat de acties van regeringsleiders direct een impact hebben op inflatie, waarbij centrale banken uiteindelijk de rommel moeten opruimen door het verhogen en verlagen van de stuurrentes in die mate dat het mogelijk is.
Rusland is uit Swift gezet. De verdere confiscatie van de Russische tegoeden door het Westen als een sanctiemaatregel voor de invasie in de Ukraine in 2022 heeft de versnelling naar een nieuwe Bretton Woods 3 systeem op gang gebracht. Hierbij worden grondstoffen bepalend; ook voor de obligatiemarkten en geldmarkten.
Wie de grondstoffen beheerd en de fabrieken controleert, regeert inflatie,
wie de inflatie regeert, beheerst de rentetarieven, en wie de rentetarieven beheerst regelt het niveau van de aandelenmarkten en de financiële voorspoed in het algemeen.
De rol van grondstoffen binnen de multipolaire Breton Woods III wereldorde
Een nieuwe multipolaire wereld wordt nu niet gebouwd door de G7 van het Westen, maar die van de BRICS in het Oosten. Het vertrouwen in Westerse instituties en regels is flink beschadigd geworden; en het inzetten van de dollar en het Swift netwerk als een wapen is een geopolitieke blunder geweest. De verdere energiesancties die het Westen aan Rusland oplegde was een buitenkans voor China. China is een meester in het afsluiten van voordelige overeenkomsten met gesanctioneerde landen om aan goedkope grondstoffen te komen, waaronder olie, gas, edelmetalen en andere strategische grondstoffen.
Echter, de afwikkeling van deze handelstransacties kan niet via de dollars en het Westerse financiële systeem plaatsvinden vanwege o.a. sanctie- en confiscatierisico´s. Vele bilaterale valutaovereenkomsten zijn er al getekend geworden, echter de regeringsleiders van de BRICS en andere aspirant leden werken al hard aan een eigen CBDC, een BRICS-Coin. Een nieuwe variant van de SDR van het IMF.
De RenMinBi (RMB) als een nieuwe reservevaluta
De RMB zal natuurlijk prominent gebruikt worden. De lancering van de al eerder besproken Petroyuan veronderstelt ook het gebruik van een RMB-CBDC en goud als een vertrouwensanker. De nieuwe Shanghai Petroleum & Natural Gas Exchange zal RMB gebruiken en met behulp van de centrale bank valutaswapovereenkomsten faciliteren met behulp van de m-CBDC Bridge project van de BIS.
De petroyuan zal hier niet worden gerecycled voor wapens en staatsobligaties, maar voor de ontwikkeling van de lokale energiesector, bedrijfsinitiatieven en werkgelegenheid. De olie- en gasindustrie met uiteindelijk de algehele energie- en technologiesector zal door de RMB worden gefinancierd. De opkomst van de RMB als een reservevaluta is onvermijdelijk, aangezien respectieve RMB overschotten verder kunnen worden geconverteerd naar goud waardoor het vertrouwen wordt versterkt. De dollar zal worden vermeden binnen de OPEC en BRICS energiehandel en de vraag naar o.a. Amerikaanse staatsobligaties zal afnemen.
Energie zal voor vooral Europa duurder blijven en de inflatiedruk zal niet afnemen. Hogere energiekosten zijn niet houdbaar voor petrochemische bedrijven. Het Duitse energieconcern BASF bouwt haar activiteiten dan ook verder af in Duitsland en breidt ze verder uit in China. China heeft zichzelf verzekerd van goedkope grondstoffen, de ontwikkeling van een moderne petrochemische industrie, de fabrieken voor de productie van goederen en de logistieke kanalen die onder het One Road, One Belt initiatief worden aangelegd.
Belt and Road Forum en Bretton Woods III
In april 2023 zal China een nieuwe Belt and Road Forum organiseren waarbij nieuwe belangrijke beslissingen zullen worden gemaakt door de regeringsleiders van de betrokken landen om een nieuwe multipolaire wereld vorm te geven. De Belt and Road Forum is een onderdeel van de Eurasian Economic Forum en biedt een alternatief voor het World Economic Forum met in feite een eigen great reset agenda ten dienste van de belangen van haar eigen leden. Naast de Belt and Road projecten werkt China aan een Blockchain Service Network, een nieuwe digitale infrastructuur, die ook door de deelnemende landen in een groot Euraziatisch samenwerkingsverband zal kunnen worden gebruikt. De ASEAN-regio dedollariseert in snel tempo.
De vraag is echter of de PetroYuan zich als een betrouwbare reservevaluta kan handhaven. Echter doordat de Chinezen voorzien zijn van goedkope energie- en grondstoffen vanuit Rusland, Iran en de OPEC, verder een enorme goudvoorraad hebben opgebouwd, beschikken over een logistiek netwerk over Eurazië en gebruik maken van de laatste monetaire technologie om het Dollarsysteem te omzeilen, lijkt het er sterkt op dat de PetroYuan ofwel de RMB als een alternatieve reservevaluta in populariteit zal toenemen. Hierdoor zal een Bretton Woods III orde onafwendbaar zijn met een multipolaire wereld in het verschiet waarbij vooral de Europese Unie de grote verliezer zal zijn.
Bretton Woods III en de gevolgen voor Europa
Europa is afhankelijk van goedkope grondstoffen. De goedkope grondstoffen van o.a. Rusland en de OPEC zullen steeds meer naar China en het Oosten gaan. Het betekent dat de inflatie verder hoog zal blijven en de Europese industrie minder goed internationaal kan concurreren. Bedrijven die afhankelijk zijn van goedkope grondstoffen zullen zich elders moeten gaan vestigen. BASF is een duidelijk voorbeeld van een nieuwe trend die uiteindelijk een de-industrialisatie van Europa kan inhouden. Europese bedrijven zullen hun activiteiten in China in de Verenigde Staten uitbreiden en verder in Europa afbouwen. De Europese economische vooruitzichten zullen hierdoor verslechteren waardoor de ECB gedwongen zal zijn om haar geldverruimingsbeleid te herstarten en renteverhogingen zal moeten uitstellen. De waarde van de euro zal flink dalen ten aanzien van de dollar en financiële repressie zal toenemen….. en zo van kwaad tot erger. Een eurocrisis ligt in het verschiet.
Het energiebeleid moet dan ook zo snel mogelijk worden aangepast met nieuwe investeringen in vooral nucleaire energieopwekking. Europa moet ook een onafhankelijke koers van de Verenigde Staten gaan volgen. Verder zou een vredesakkoord tussen Rusland en de Oekraïne moeten worden gerealiseerd door betere diplomatieke betrekkingen, vredesonderhandelingen en de verdere de-escalatie van een oorlog die de Oekraïne uiteindelijk alleen kan verliezen. Er moet gewerkt worden aan de voorwaarden op basis waarvan Europa in de nieuwe aankomende Bretton Woods III orde een rol van betekenis kan spelen.
Bretton Woods III en Bitcoin?
Het verwezenlijken van een nieuwe reservevaluta in een multipolaire wereld tussen verschillende partijen met vaak dubbele agenda´s is geen makkelijke opgave. Het is dan ook niet vreemd dat de BRIC´s werken aan een synthetische reservevaluta als een alternatief voor de RMB. Verder zal het tijd kosten voor alle andere landen om zich met een CBDC aan te sluiten aan het m-CBDC netwerk. Verder is het de vraag in welke mate China de RMB overschotten zal toelaten om te converteren naar goudbaren. De Amerikaanse dollar was aanvankelijk ook door goud afgedekt, maar door een run on gold reserves besloot de Amerikaanse overheid om deze convertibiliteit in 1971 te beëindigen.
Vele landen ook binnen de BRIC´s kampen met grote dollarschulden. Er zijn dollars vereist om o.a. de rente op deze schulden af te betalen. Een multipolaire wereld wordt op alle gebieden moeilijker om te navigeren. De hegemonie van de Verenigde Staten is moeilijk omzeilen.
Belangrijke componenten zijn de dollarschulden (debt imperialism), FED FX swap lines, natuurlijk SWIFT/FedWire, Visa/Mastercard netwerken, FATF-regels, NATO Link 16/IFF F-35 legeronderdelen en -onderhoud, CVN port calls, FVEY/AUKUS inlichtingendeling, globale verspreiding van CIA/NSA stations, goede LNG infrastructuur, machtige techbedrijven (FAANG) waaronder Microsoft/Cisco en heuse clubs van Ivy League alumni en Goldman Sachs vriendjes.
Er zullen scheuren komen, en vooral de landen die het minst afhankelijk zijn van deze zaken en of deze kunnen vervangen, zullen zich makkelijker kunnen losbreken. Het vertrouwen is af afgenomen en zal verder afnemen. Daar waar vertrouwen zoek is en verder de technologische achterstand te groot is, is het veel eenvoudiger om gewoon gebruik te maken van een alternatief monetair-financieel netwerk, Bitcoin.
Bitcoin is een open, publiek toegankelijke monetaire infrastructuur en P2P decentraal netwerk voor waarde transacties. Een netwerk zonder heersers, zonder een staat, waarbij iedereen gelijk is en een transactie niet kan worden geconfisqueerd. Zo´n netwerk in een veranderende multipolaire orde is uitermate waardevol, vooral voor die landen die zwakker en kleiner zijn dan China of de Verenigde Staten.
Zug, grondstoffenhandel en bitcoin?
Het is in deze zin dat Rusland Bitcoin accepteert als een betalingsmiddel voor internationale handel en dat de Gazprombank in Zug, Zwitserland een bitcoin custody en exchange dienstverlening onder ontwikkeling heeft. Zug in Zwitserland is een uitermate belangrijk internationaal handelscentrum voor grondstoffen, is tevens de thuisbasis van Crypto Valley en is bitcoin vriendelijk. Dit is geen toeval. Bitcoin werkt gewoon onafgebroken 24 uur per dag door nu meer dan 14 jaar lang, volledig onafhankelijk van wie dan ook.
De petroyuan moet haar werking in de praktijk nog bewijzen. Een BRICS-coin is nog niet gelanceerd. Technologisch, maar ook op geopolitiek gebied kan er nog veel misgaan. In het geval van een vertrouwenscrisis of een technologisch probleem zou er gewoon even van het bitcoin netwerk gebruik worden gemaakt waar niet met de boekhouding kan worden geknoeid. Bitcoin ook een boekhoudkundige technologische doorbraak. Het is zeer waarschijnlijk dat centrale banken, naast natuurlijk goud, ook stilletjes bitcoin gaan accumuleren als een reserve asset voor het in stand kunnen houden van de internationale handel tijdens een nieuwe globale vertrouwenscrisis zonder hegemon. Naast goud, past bitcoin in het geopolitieke gereedschapskist van een land en centrale bank met overlevingsdrang.
Voor meer informatie:
Van Bretton Woods I naar Bretton Woods III
Peter Thiel over China, Bitcoin en Geopolitiek
BlackRock voegt bitcoin toe aan het Allocation Fund
Het IMF en financieel neokolonialisme
Bitcoin vs goud de relatieve voor- en nadelen!
Bron: artikel is mede geinspeerd op het laatste werk van Zoltan Pozsar: War and Commodity Encumbrance, Credit Suisse 27.12.2022.